Βαριόμαστε στα σχολεία σας!

Με το μετρό επιστρέφαμε από το Σύνταγμα στη Δουκίσσης Πλακεντίας. Πολλοί πιτσιρικάδες από την καθιστική διαμαρτυρία έξω από τη Βουλή, αρκετοί ενήλικες. Μια ηλικιωμένη γλυκομίλητη και ζωηρή κυρία (σκέφτηκα: μπορεί να είδε τον Μάη του 68) έπιασε κουβέντα με τα παιδιά. Η συζήτηση έφτασε στις καταλήψεις και η κυρία προσπάθησε να αναπτύξει το επιχείρημα αν το σχολείο είναι ανυπόφορο, τότε επιχειρήστε να το μπλοκάρετε ζητώντας το λόγο και τοποθετούμενοι από άλλη οπτική γωνία.
-Δύσκολο έργο έβαλε στον εαυτό της, σκέφτηκα, και ίσως το επιχείρημα να έπρεπε να το απευθύνει σε φοιτητές και όχι σε μαθητές Γυμνασίου.
Η πρότασή της θύμιζε τα "αντι-μαθήματα" των καταληψιών φοιτητών από το 1968 και εξής. Ετοιμαζόμουν να παρέμβω κι εγώ στη συζήτηση, όταν μια μικρή ξέσπασε:
-Τα βαριόμαστε τα σχολεία σας! Ούτε ξέρω πόσα μαθήματα ούτε ξέρω πόσες ώρες, πρέπει να καθόμαστε και να ακούμε κάποιον. Κι οι περισσότεροι δεν ξέρουν να διηγούνται και καλά! Είναι αξιοθρήνητοι! Και τα βιβλία; Ούτε τα παιδιά αυτών που τα γράψανε δεν τα καταλαβαίνουν!
-Και πώς θα ήταν το σχολείο που θα σου άρεσε, ρώτησα.
Με κοίταξε εξεταστικά, όχι για να κερδίσει χρόνο αλλά για να εξετάσει άλλον έναν ενήλικα που της μιλούσε.
-Να μη μας μιλάνε και εμείς να πρέπει να ακούμε. Να ΚΑΝΟΥΜΕ πράματα! Δεν ξέρω πώς να το πω. Πότε έμαθε κανείς ακούγοντας ή διαβάζοντας; Όλοι ΚΑΝΟΝΤΑΣ έμαθαν. Κι απ'τα σωστά κι απ'τα λάθη τους! Εγώ πρέπει να πω πώς να είναι τα σχολεία; Κι εκείνοι οι υπουργοί; Όλο ανοησίες λένε, κι όλο αλλάζουν τις εξετάσεις! Αν έκανα εγώ τόσες ανοησίες θα με κόβανε, αυτούς γιατί δεν τους κόβουν;
Κοίταζα με αμηχανία: πολλές θεωρίες μάθησης συμπυκνωμένες σε μια φράση, πολλές διαγράμμένες με μια φράση, και μάλιστα ενός δεκατετράχρονου! Και μήπως δεν έθετε και το πολιτικό πλαίσιο με τον ορθότερο τρόπο; Οι ενήλικες και οι πολιτικοί να βρουν τη λύση. Κι αν οι πολιτικοί δεν μπορούν, ας τους αλλάξουν οι ενήλικες.
Ντράπηκα, ανήκα στους ενήλικες...

δκ

Μuseum tour with students. Target: Ancient Greece.

Καλησπερίζω φίλοι, συνάδελφοι!

Την Πέμπτη που μας έρχεται θα πάω με τους μαθητές της Α΄ Γυμνασίου στο Αρχαιολογικό Μουσείο. Ψάχνοντας λοιπόν διάφορα στο δίκτυο για το φύλλο εργασίας που ετοιμάζω, βρήκα το ακόλουθο βιντεάκι στο teachers.tv και σχετίζεται με τον τρόπο που οργανώνει κανείς μία επίσκεψη σε ένα μουσείο και τις δραστηριότητες που ακολουθούν μετά την επίσκεψη στην τάξη.

Επίσκεψη στο Βρετανικό Μουσείο, γνωριμία με την αρχαία Ελλάδα, επεξεργασία του θέματος στην τάξη

Παρόλο που αναφέρεται σε μαθητές δημοτικού, οι ιδέες, ο τρόπος οργάνωσης μαθήματος και η όλη φιλοσοφία της προσέγγισης του Μουσείου... κάλλιστα μπορούν να εφαρμοστούν και στα παιδιά του Γυμνασίου!!!
Μου άρεσε η ιδέα των παζλ με αρχαία αγγεία!!!
Θα το κάνω κι εγώ!

Μαθητοκεντρική μάθηση

Το βιντεάκι που ανέβασες, Φλώρα, είναι μια προσέγγιση για μαθητοκεντρική μάθηση, αυτή της προσομοίωσης.
Αυτή και άλλες τεχνικές για οργάνωση του μαθήματος με ενεργό εμπλοκή των μαθητών στη διαδικασία μάθησης (μεταξύ αυτών των τεχνικών και ο "ἀγὼν διττῶν λόγων"(αρχ. ελλ.) ή "διαξιφισμός" ή debate, για την οποία ρωτούσες σε κάποιο μήνυμά σου, Φλώρα) παρουσιάζονται στο βίντεο από το TeacherTube:

δκ

Oλυμπιακοί Αγώνες στο ... σχολείο μας!

Συνάδελφοι,

παραθέτω ένα μικρό βιντεάκι από την περσινή "αναβίωση Ολυμπιακών αγώνων" που πραγματοποιήσαμε στα πλαίσια του Δικτύου Σχολικής Καινοτομίας, στο άλσος που βρίσκεται δίπλα στο σχολείο μας.

Είναι μία από τις ιδέες βιωματικής προσέγγισης της Ιστορίας...

Μια ματιά

Απαντώντας σε κάποιο σχόλιο της Φλώρας, σκέφτηκα το 1929 των ΗΠΑ και τη Μεγάλη Ύφεση που ακολούθησε.
Στο νου μου στριφογύριζε η φωτογραφία της μάνας που αντάλλαξε τα λάστιχα του οχήματός της της με φαγητό, λίγα λεπτά προτού την φωτογραφίσει η Δωροθέα Λάνγκε. Τη βρήκα στο διαδίκτυο, με ένα μεταγενέστερο σχόλιο της φωτογράφου. Το παραθέτω:

"I saw and approached the hungry and desperate mother, as if drawn by a magnet. I do not remember how I explained my presence or my camera to her, but I do remember she asked me no questions. I made five exposures, working closer and closer from the same direction. I did not ask her name or her history. She told me her age, that she was thirty-two. She said that they had been living on frozen vegetables from the surrounding fields, and birds that the children killed. She had just sold the tires from her car to buy food. There she sat in that lean- to tent with her children huddled around her, and seemed to know that my pictures might help her, and so she helped me. There was a sort of equality about it. (From: Popular Photography, Feb. 1960)."



Δείτε και τον λιτό ιστοτόπο απ'όπου βρήκα το κείμενο της Λάνγκε: A Photo Essay of the Great Depression.


Πώς θα μπορούσα να εντάξω αυτές τις μαρτυρίες στο μάθημα; Τι θα ζητούσα από τα παιδιά να ερευνήσουν; Τι θα τους ζητούσα να σκεφτούν, να συζητήσουν μεταξύ τους και να γράψουν; Πώς θα τους οδηγούσα να παρατηρήσουν και να κατανοήσουν το σχόλιο της Λάνγκε (λεκτικό και μη); Πώς θα συμπλήρωνα με άλλες μαρτυρίες από άλλες οπτικές γωνίες;

Η αμφισβήτηση οδηγεί στα καλύτερα τελικά...

Καλημέρα σε όλους.
Εν συντομία θα πω μια μικρούλα ιστορία προς απάντηση στο σχόλιο του μαθητή για το Αρκάδι. Έχω μια μαθήτρια που τα προηγούμενα χρόνια είχε αρνητική σχέση με τη μάθηση, και τώρα προσπαθεί να περάσει στην απέναντι όχθη για να δώσει πανελλήνιες. Έχοντας λοιπόν τη συνήθεια να ψέγει ό,τι έχει σχέση με τα κείμενα που πέφτουν στα χέρια της, άρχισε να κατηγορεί τον Πλάτωνα που μας πρήζει με αυτές τις ανοησίες του Πρωταγόρα (Αρχαία Γ΄ λυκείου, Θεωρητική Κατεύθυνση). Βρέθηκα σε δύσκολη θέση γιατί ήθελα να διαμαρτυρηθώ (αν μη τι άλλο). Αλλά συγκρατήθηκα και άρχισα να εξηγώ χωρίς να έχω διαβάσει τις οδηγίες του υπουργείου για τους λόγους που διαβάζουμε αυτή τη στιγμή το συγκεκριμένο μάθημα, τι ήθελε να πετύχει ο Πλάτωνας, τι μηνύματα μας μεταφέρει για το δικό μας κόσμο, πόσο σημαντική είναι δηλαδή η πολιτική αρετή σήμερα, και τι θα πει δικαιοσύνη για έναν μαθητή σύμφωνα με τον Πλάτωνα... (Αν τυχόν βοηθά κάποιον συνάδελφο να μάθει τις λεπτομέρειες ας επαναφέρει το θέμα, μια που δεν έχω χρόνο να μιλήσω για καθεαυτή την εμπειρία αυτή τη στιγμή.) Μιλούσα αρκετή ώρα. Όταν τέλειωσα, κατάλαβα αυτό που δεν είχα καταλάβει όλα αυτα τα χρόνια που διδάσκω αυτό το μάθημα: πως ο φιλοσοφικός λόγος που διδάσκονται τα παιδιά είναι ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΧΡΗΣΤΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ για όλους μας! Η μαθήτρια με κοιτούσε φωτισμένη και εντυπωσιασμένη που τα αρχαία τελικά έχουν τέτοια αξία για την καθημερινή μας ζωή. Πιστεύω πως ήταν "το μόνο της ζωής μου μάθημα" και το έκανα χάρη στη γκρίνια μιας απρόθυμης μαθήτριας. Τελικά ποιοι μας κάνουν καλύτερους;
Με τη γκρίνια λοιπόν των παιδιών, ανασκάπτουμε την πραγματική αξία των μαθημάτων, τη φέρνουμε στο φως και τους την προσφέρουμε χειροπιαστή. Κι όχι αυτές τις ατάκες της στοχοθεσίας του υπουργείου. Γι' αυτό έχει μπαγιατέψει ο αέρας μας. Γιατί δεν προσφέρουμε τη ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΟΠΤΙΚΗ στα παιδιά αλλά την οπτική του υπουργείου, που είναι και ξένη οπτική.

Συνάδελφοι, συνειδητοποιώ πως με το να κάνουμε διαφορετικά μαθήματα και με το να έχουμε διαφορετικά ενδιαφέροντα ίσως ο ένας μας να μην μπορεί να παρακολουθήσει τον άλλο. Θα πάρω λοιπόν την πρωτοβουλία να βάλω ετικέτα τάξης στο μήνυμά μου, ώστε οι συνάδελφοι που ενδιαφέρονται για περαιτέρω συζήτηση να κινούνται πιο αποτελεσματικά.
Χαίρομαι που σας γνώρισα -περιμένω τα καλύτερα από αυτό το χώρο!
Καλή συνέχεια...

Γκουρού, αμνοί, φλυαρία και σιωπή

Α

... αυτός θα μπορούσε να είναι ωραίος τίτλος για σύντομο φιλμάκι με οποιοδήποτε θέμα. Η θέση θα ήταν ότι σε έναν κόσμο που έχει χάσει τον μπούσουλα, η σιωπή, η εγκράτεια και η αναχώρηση των γκουρού, είναι απελπισία, αντίσταση και σοφία.

Αλλά εγώ είμαι λαλίστατος (λένε), ζω στον κόσμο τούτο (λέω) και παίρνω δύναμη να γράψω πίνοντας το μεσημεριανό μου καφεδάκι (καταθέτω). Δηλώνω εκπαιδευτικός και μόνον.

Ας καταθέσω δυο σκέψεις που προκύπτουν από την εμπειρία μου, αλλά δεν στερούνται θεωρητικών αναφορών (αλλά, ας το αφήσουμε αυτό για την ώρα!):

Β

1. Η ιστορία είναι πριν και πάνω απ΄όλα η αφήγησή μας για το τι, πού, πότε, από ποιους, για ποιους λόγους και με ποιο σκοπό συνέβησαν διάφορα στο παρελθόν.


2. Αν είναι έτσι, μήπως οι μαθητές (με σεβασμό στην ηλικία τους και στο ότι μαθητεύουν) θα έπρεπε να επιχειρούν να συγκροτούν τις αφηγήσεις τους, που θα λαμβάνουν υπόψη κάποιες απ' όσες συγκρότησαν άνθρωποι παλιοί, κι άλλοι νεότεροι - με τη βοήθεια του διδάσκοντος;


3. Αν ήταν έτσι, μήπως αυτό απαντά στην παπαγαλιστί αναπαραγωγή όσων οι κατά καιρούς συγγραφείς εγχειριδίων αφηγούνται με μονομέρειες και βεβαιότητες που αδικούν γράφοντες και αναγνώστες;


4. Αν είναι, πάλι, έτσι, μήπως πρέπει να επικεντρώσουμε, διδάσκοντας, στη επιλογή, παρουσίαση και μελέτη μαρτυριών αφηγητών σύγχρονων ή μεταγενέστερων από τα γεγονότα;


5. Αλλά τότε μήπως θα έπρεπε να διδάξουμε την κατανόηση των οπτικών γωνιών που καθόρισαν αυτήν ή εκείνη την μαρτυρία και τη συγκρότηση μιας αφήγησης από τους μαθητές μας που θα ενσωμάτωνε την κατανόηση των προηγούμενων αφηγήσεων και την πρόταση μιας καινούργιας, για την οποία θα είχαν συνείδηση ότι συγκροτείται υπό τον περιορισμό της δικής τους οπτικής γωνίας;

Σταματώ την καταγραφή σκέψεων στον αρ. 5 αυθαίρετα' κάπου, κάπως πρέπει να σταματούμε!

Επέλεξα να μείνω σε γενικά ερωτήματα, χωρίς προσθήκη παραδειγμάτων, συνειδητά: αν και στο βαθμό που μας ενδιαφέρει, συνεχίζουμε! Επάνω σ'αυτά ή σε άλλα!

Γ

Τα περισσότερα παιδιά στις περισσότερες πραγματικές τάξεις του κόσμου τούτου βαριούνται την Ιστορία. Όσο μεγαλύτερα, τόσο περισσότερο και περισσότερα.

Πολλοί, καμιά φορά κι εγώ, θυμώνουμε, και τι ευκολότερο για έναν θυμωμένο δάσκαλο από το να αρχίσει είτε χρηστομάθειες είτε χριστοπαναγίες (ας μου επιτρέψετε την έκφραση, είναι για το ομόηχο).

Κάποτε, σπάνια, όλο και σπανιότερα κάποιος μαθητής λέει μια φωτισμένη ατάκα. Καταγράφω μία:

(Σε μάθημα Ιστορίας Γ΄ Γυμνασίου, όπου μας απασχολεί ο αγώνας των Κρητικών για ένωση, και διαβάζουμε κείμενα ευρωπαϊκών εφημερίδων για την εντύπωση που προκάλεσε το Αρκάδι. Ημερομηνία: Παρασκευή, 14 Σεπτεμβρίου 2001).

"Αλλά, κύριε, αυτό που έκαναν στο Αρκάδι δε μοιάζει με αυτό που έγινε στην Αμερική; Γιατί δεν τους λέγαν τρομοκράτες;"

Να αρνηθώ να το συζητήσω; Μήπως πρέπει να ισχυριστώ αξιοποιώντας το πλεονέκτημα που μου δίνει η ηλικία, ο θεσμικός ρόλος και η επίκληση στα γράμματα που γνωρίζω ότι είναι "άσχετα μεταξύ τους τα γεγονότα";

Ή να δεχθώ ότι αναλογίες υπάρχουν και πρέπει προσεκτικά να τις αναδείξω, και ότι γι' αυτό αξίζει η Ιστορία, επειδή δηλαδή μου επιτρέπει να μιλώ με "πλουσιότερο τρόπο" για γεγονότα που συμβαίνουν γύρω μου;

Κι αν το συζητήσω πώς να το μεθοδεύσω, ώστε βήμα-βήμα και προσεκτικά να εντοπίσουμε ομοιότητες και διαφορές; Πού να βρω το πρωτότυπο υλικό για να συζητήσω τις διαφορές; Και πού να βρω το κατάλληλο υλικό (στα ελληνικά, προσπελάσιμο γλωσσικά και εννοιολογικά από μαθητές αυτής της ηλικίας) για να αναδείξω τις τότε και τις τωρινές οπτικές γωνίες; Και πώς πρακτικά να βοηθήσω, ώστε να συγκροτηθεί σύνθετη σκέψη και με σύνθετη αφήγηση του τύπου "Ενώ στον τουρκικό τύπο είδαν το φως της δημοσιότητας κείμενα που επεσήμαναν ... αναδείκνυαν ... θεωρούσαν .... επιδίωκαν ... επιχειρούσαν να ..., στον ελληνικό τύπο είδαν το φως της δημοσιότητας κείμενα που επεσήμαναν ... αναδείκνυαν ... θεωρούσαν .... επιδίωκαν ... επιχειρούσαν να ..., και, τέλος, στον ευρωπαϊκό τύπο ...";

Και είναι σε θέση μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου να ανταποκριθούν σε τέτοιου είδους διδακτικούς στόχους;

Αφήνω ερωτήματα του τύπου "Μπορεί ο σχολικός περίγυρος και οι οικογένειες να αντιληφθούν τι επιχειρεί ο δάσκαλος;".

Νομίζω, πάντως, ότι είναι ένας άξιος στόχος και μόχθος και δοκιμασία για τον δάσκαλο της Ιστορίας να επιχειρεί (έχοντας κατάλληλα προετοιμαστεί και προετοιμάσει τους μαθητές για τέτοιες μαθησιακές δραστηριότητες), σε κάποιες πρόσφορες περιοχές της ύλης, να αναδεικνύει και τη συνθετότητα, και τη σχετικότητα και το επίκαιρο και το ωφέλιμο που υπάρχουν στην ενασχόληση με τη μελέτη της Ιστορίας.

Θα ήταν κάτι τέτοιο καινοτόμο; Φλώρα, Δημήτρη;

Σταματώ εδώ, αυθαίρετα (κάπου πρέπει να σταματήσω, γιατί είμαι λαλίστατος) -- άλλωστε τελείωσε και το μεσημεριανό καφεδάκι μου.

Τώρα, διόρθωση διαγωνισμάτων!

δκ

Καλημέρα κι από μένα (για να μη γκρινιάζεις, Φλώρα). Ας πω κι εγώ κάτι για την ιστορία. Στον Ευριπίδη δεν αποδίδεται το "όλβιος όστις ιστορίης έσχεν μάθησιν"; (σε κάποιο σπάραγμα μου φαίνεται)

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Γίναμε ομάδα!!! Καλωσορίζω το τέταρτο μέλος της παρέας μας, την Κατερίνα!!!
Ήδη είμαστε, λοιπόν, τέσσερις: Ο Δημήτρης (που κάποιο πουλάκι μου σφύριξε πως είναι "γκουρού της ιστορίας"), η Στέλλα, η Κατερίνα και η Φλώρα.
Ελπίζω ότι θα έρθουν κι άλλοι.

Θεωρώ λοιπόν καλό να γνωριστούμε καλύτερα, μέσα από τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα του καθενός στο φιλολογικό χώρο. Αρχίζω, λοιπόν, πρώτη εγώ και σας εξομολογούμαι ότι λατρεύω την Ιστορία!!! Γιαυτό και ξεκίνησα άλλωστε μία συζήτηση για τη Διδακτική της Ιστορίας στο Δίκτυο Σχολικής Καινοτομίας.
Παραθέτω το κείμενο, για τη Στέλλα, που δεν ανήκει στο Δίκτυο, αλλά και για όλους, ώστε να γίνουν τα αντίστοιχα σχόλια εδώ.

Σήμερα είδα στο teachers.tv ένα μάθημα ΙΣΤΟΡΙΑΣ από τρεις καθηγήτριες, που μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον. Είναι σε ένα σχολείο που πετυχαίνει πολύ καλές βαθμολογίες των μαθητών στην Ιστορία.
Δείτε το βίντεο και προσέξτε τον τρόπο με τον οποίο οι τρεις καθηγήτριες παρουσιάζουν το θέμα τους, πώς εργάζονται ομαδοσυνεργατικά τα παιδιά (σε ζευγάρια), πώς συζητούν στην τάξη. Εντύπωση μου έκανε η διαδικασία αξιολόγησης γραπτών από τους ίδιους τους μαθητές. Διορθώνουν, ως καθηγητές, φωτοτυπημένες απαντήσεις κάποιων άλλων μαθητών και δίνουν βαθμούς, εξηγώντας γιατί έβαλαν αυτή τη βαθμολογία.

Λένε τα παιδιά τα ίδια πως καταφέρνουν να γράφουν καλά στις εξετάσεις, διότι διορθώνοντας γραπτά συμμαθητών τους, μπαίνουν τα ίδια στη θέση του καθηγητή, καταλαβαίνουν τι θα ήθελε να δει ο καθηγητής στις απαντήσεις... Έτσι, αποκτούν μεγάλη αυτοπεποίθηση και πηγαίνουν με άλλο αέρα να εξεταστούν...

Μου αρέσει η ιδέα. Σκέφτομαι να δοκιμάσω να κάνω ό,τι έκαναν οι καθηγήτριες αυτές (στην Ιστορία της Α΄ και της Γ΄ Γυμνασίου). Θα τα καταφέρω, άραγε; Η ομαδοσυνεργατική μέθοδος πάντα με φοβίζει. Κάποιες φορές απέτυχα παταγωδώς...

Πολύ θα ήθελα τις γνώμες σας...
Πώς οργανώνουμε ένα "ομαδοσυνεργατικό" μάθημα και πώς αποφεύγουμε τις κακοτοπιές (π.χ. το χάσιμο χρόνου, τις διαφωνίες των μαθητών μεταξύ τους, το σαχλαμάρισμα των αδιαφόρων μαθητών, τις "κονσερβέ' απαντήσεις κλπ κλπ)



Έχει υπόψη του κανείς κάποιο βιβλίο σχετικά με το θέμα αυτό; Μία εξαίρετη συντονίστρια του Δικτύου πρότεινε τα ακόλουθα: Alain Baudrit(2007): Η Ομαδοσυνεργατική Μάθηση. επιμ. Κώστας Αγγελάκος. Αθήνα: Κέδρος. Εκτός από την ιστορική καταγραφή των διαφορετικών θεωρήσεων της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, παριγράφονται αναλυτικά τα χαρακτηριστικά και τα βήματα εφαρμογής πολλών μεθόδων ομαδοσυνεργατικής μάθησης.

Πρόγραμμα Προαγωγής της Ψυχικής Υγείας και της Μάθησης. Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή στο Σχολείο.2004.Επιμ. Χρυσή Χατζηχρήστου.Τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός.[Ντοσιέ για την Α/θμια και άλλο για τη Β/θμια Εκπαίδευση].

Επίσης, μπορούμε να μοιραστούμε όλοι τις ιδέες μας για ωραία και πρωτότυπα μαθήματα Ιστορίας γενικά (άσχετα από την ομαδοσυνεργατική μέθοδο). Σε επόμενη ανάρτησή μου, θα επανέλθω στο θέμα!

Υ.Γ. Δημήτρη, μιας και είσαι "γκουρού της Ιστορίας", όπως είπαμε... πρέπει να μας δώσεις τα φώτα σου.

Πρόταση για ομιλίες

Kαλημέρα συνάδελφοι.

Σκέφτηκα να μεταφέρω την 'εμπειρία της εβδομάδας' μου, μια που στην προηγούμενή μου 'γκρίνια' επέμενα να ανοίξουν τα παράθυρα των σχολείων για να μπει η γνώση μέσα. Μιλώντας για φορείς που ενδιαφέρονται να συνεργαστούν με τα σχολεία θα ήθελα να αναφέρω τα κατά τόπους Κέντρα Πρόληψης Κατά των Ναρκωτικών, ή τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας των δήμων. Οι ψυχολόγοι και ψυχίατροι που στελεχώνουν τις υπηρεσίες αυτές είναι πρόθυμοι να υποστηρίξουν με ομιλίες, με τη δημιουργία σχολών γονέων ή ομάδων για εφήβους όλο το πακέτο 'σχολείο -σπίτι', μια που οι επιρροές του σπιτιου μεταφέρονται στο σχολείο και τανάπαλιν. Η διοργάνωση αυτών των ομιλιών έχει σχεδόν μηδενικό κόστος και δεν απαιτεί παρά μόνο επικοινωνία του διευθυντή -αφού βεβαια ο καθηγητής εισηγηθεί για τη χρησιμοτητα αυτών των ομιλιών.

Με τις ομιλίες ή τις ομάδες αυτές οι γονείς, οι καθηγητές και οι μαθητές μαθαίνουν να επικοινωνούν, να σέβονται, να λύνουν τα προβλήματά τους σωστά. Εστιάζοντας στον εαυτό τους, μαθαίνουν να εστιάζουν σωστά στην πραγματικότητα. Και ταυτοχρόνως δουλεύεται η κοινωνικοποίηση -λέξη κλειδί για γονείς, μαθητές και δασκάλους. Το Εσπερινό Γενικό Λύκειο Ρεθύμνου όπου εργάζομαι φέτος, έχει προχωρήσει σ' αυτή την κίνηση και περιμένουμε τα αποτελέσματά της.

Ένα από τα εξαιρετικά βιβλία για την εκπαίδευση είναι ο Αποτελεσματικός Δάσκαλος του Τόμας Γκόρντον, εκδόσεις Εκπαιδευτήρια Κωστέα-Γειτονα. Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφόρησαν και ο Αποτελεσματικός Γονέας και ο Αποτελεσματικός Ηγέτης, που σήμερα δεν κυκλοφορούν, αλλά σίγουρα υπάρχουν σε ενημερωμένες δανειστικές βιβλιοθήκες.



Η Φλόρα μου έστειλε ένα υπέροχο βιντεάκι με έναν εξαιρετικό φιλόλογο που με βιωματικό τρόπο έκανε ένα πρότυπο μάθημα. Το ερώτημα για μας που θέλουμε να τον μιμηθούμε είναι το εξής: Με ένα σχολείο όπου ο καθηγητής είναι περιπλανώμενος Ιουδαίος, όπου ψυχολογικά η αίθουσα 'ανήκει' στους μαθητές κι όχι στους καθηγητές, με ένα υπουργείο που στοιβάζει τα παιδιά 20 και 30 σε κάθε αίθουσα, ΕΙΝΑΙ ΠΟΤΕ ΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΟΝΕΙΡΕΥΟΜΑΣΤΕ ΟΤΙ ΘΑ ΓΙΝΟΥΜΕ ΣΑΝ ΚΑΙ ΚΕΙΝΟΝ; Τι μπορούμε να κάνουμε για να ανήκει η αίθουσα στον καθηγητή με σκοπό να τη διαμορφώσει κατάλληλα ώστε η πρόσληψη της γνώσης να γίνεται πιο σωστά και η δουλειά του να έχει αποτέλεσμα; Θεωρώ ουσιαστικότατο αυτό το ζήτημα. Πώς μπορούμε να κινηθούμε; Και μια και είχαμε πρόσφατα εκλογές: Δεν είναι ένα μείζον θέμα αυτό για να το κυνηγήσουμε τώρα που κάποιοι από εμάς ανέλαβαν τον θώκο;

Αυτά από το Ρέθυμνο προς το παρόν.

Στέλλα...

Πάντων χρημάτων μέτρον Άνθρωπος...

"Φιλόλογος... Τι είναι ένας φιλόλογος;" όπως θα ρωτούσε ο Σωκράτης. Φίλος του λόγου; Φίλος του Λόγου; Όχι μόνο φίλος του Λόγου, βεβαιότατα! Φίλος όλων εκείνων των δράσεων που στοχεύουν στο να φωτιστεί ο Λόγος, να καλλιεργηθεί ο Λόγος, να διαδοθεί και να φέρει τους καρπούς του. Και ποιος είναι ο Λόγος; Ποιος είναι εκείνος ο Λόγος που ήταν 'εν αρχή'; Όχι, αγαπημένοι μου, δεν ήταν και δεν είναι μόνο η Λογική. Είναι εκείνο στο οποίο στοχεύει η Λογική. Εκείνο το οποίο λατρεύει η Λογική. Είναι ο Άνθρωπος. Ή ο Ανθρωπισμός, με άλλα λόγια ή κατ' επέκτασιν, δεν έχει σημασία...

Ανθρώπους μας φέρνουν στα σχολεία να διαμορφώσουμε. Σε μια εποχή πολύ δύσκολη για ενήλικες. Ίσως τη δυσκολότερη εποχή που έζησαν ως τώρα οι ενήλικες της ανθρωπότητας, κι απ' όσο υποψιάζομαι, θα έρθουν και δυσκολότερες. Κι αυτό επειδή αποδεχτήκαμε την αμφισβήτηση. Ίσως κι επειδή την εξαγιάσαμε ελαφρώς, και δεν ξέρουμε πού ακριβώς θα οδηγήσει αυτό. Σύμπτωμα πρώτο: η ανοιχτή αμφισβήτηση των δασκάλων από τους μαθητές, χωρίς να έχουν μάθει να σκέφτονται και να διατυπώνουν κρίσεις. Απλώς κρίση για την κρίση. Στόχος πρώτος: μαθαίνω στους νέους να σκέφτονται, να ζυγίζουν και μετά να κρίνουν. Κι αυτό το κάνω για χάρη τους όχι για δικό μου βόλεμα. Επειδή κρίση θα πει ολοκληρωμένο συμπέρασμα μιας σωστής διανοητικής διεργασίας. Κι όχι πυροβολισμοί στο γάμο του Καραγκιόζη.

Σύμπτωμα δεύτερο: οι μαθητές έχουν ήδη στον εγκέφαλό τους ένα σχήμα προδιαγεγραμμένο για το ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ καθηγητής για έναν μαθητή: είναι ο στόχος στον οποίο εκτοξεύουν άρνηση, θυμό, αμφισβήτηση, άμυνα. Λες κι έχει περάσει στο ομαδικό υποσυνείδητο του ανθρώπινου είδους ότι καθηγητής και μαθητής είναι δυο κόσμοι αλληλοσυγκρουόμενοι. Ο καθηγητής διαθέτει κατάλογο, δυνατότητα αποβολής, εξουσία, ειρωνεία, εμφάνιση που 'επιβάλλεται' στο μαθητή. Ο μαθητής έχει την αριθμητική υπεροχή, και την πολυτέλεια της άγνοιας που του παρέχει η προστασία των γονιών, κι όλα τα συμπαρομαρτούντα της. Τη δική του ειρωνεία, το βλέμμα της απαξίωσης για όσα πρεσβεύει ο 'καθηγητής'. Στόχος δεύτερος: Να σπάσει αυτό το συρματόπλεγμα που χωρίζει τα στρατόπεδα. Με κάθε μέσο και με κάθε τρόπο, και όσο πιο γρήγορα γίνεται! Πώς θα θα δεχτεί ένας άνθρωπος να διδαχθεί από μένα οτιδήποτε, αν πιστεύει πως δε σημαίνει τίποτα για μένα; πως δεν τον γνωρίζω προσωπικά, πως δεν τον αγαπώ προσωπικά;

Τι είναι σχολείο τελικά; ένα ίδρυμα. Ιδρυματικό καθεστώς. Κλειστό. Ασθενείς και ιατροί, συνταγές και φάρμακα, και ανακύκλωση του ίδιου αέρα, της ίδιας νοοτροπίας, ξανά και ξανά και ξανά. Επιτέλους, ΑΝΟΙΞΤΕ ΤΑ ΠΑΡΑΘΥΡΑ! Τρεις χιλιάδες διαφορετικές ειδικότητες επαγγελματικών είναι απ'έξω, και περιμένουν να δείξουν στα παιδιά την πραγματικότητα, κι εμείς κοιτάμε σαν τους δεσμώτες του Πλάτωνα την πίσω μεριά ενός σπηλαίου; Μιλάμε για φιλοσοφία και παραδίδουμε ένα κεφάλαιο φιλοσοφίας; Μιλάμε για ψυχολογία και αναμασάμε τι είπε ο Φρόυδ και ο κάθε θεωρητικός; Μιλάμε για Σχολικό Επαγγελματικό Προσανατολισμό και κοροϊδεύουμε την ΚΟΙΝΩΝΙΑ. Γιατί αυτά τα παιδιά ΕΙΝΑΙ η κοινωνία. Αύριο που θα βγουν από τις τάξεις, θα θυμούνται: "Κάποιοι έκαναν ένα μάθημα ξερό, χωρίς αγάπη για μας, χωρίς νοιάξιμο. Ευτυχώς τώρα θα μπορέσουμε να νοιαστούμε εμείς για τον εαυτό μας". Ό,τι παράδειγμα τους δώσαμε θα αναπαράγουν: χωρίς όραμα, χωρίς κοινωνική ευθύνη, χωρίς μεράκι, χωρίς γέλιο, χωρίς φαντασία, χωρίς γονιμοποιό δύναμη.

Είμαι φιλόλογος θα πει ζω στην κοινωνία, γνωρίζω τι διαθέτει αυτή η κοινωνία, για να μπορέσω να το προσφέρω στα παιδιά ΜΟΥ. Γιατί δεν έχω μόνο τα παιδιά που γέννησα, έχω δεκάδες παιδιά. Πρέπει να μάθω πρώτα εγώ ότι υπάρχουν φορείς που περιμένουν από τα Σχολεία πρόσκληση, πρέπει να συνειδητοποιήσω πως τα παιδιά μου αγαπούν τη γνώση, διψάνε να μάθουν την αληθινή ζωή έξω απ' τα Τείχη του Σχολείου, διψάνε να εμπιστευτούν τους ενήλικες, γιατί έχουν ανάγκη να δουν ενήλικες αντάξιους της υψηλής θέσης που κρατούν γι' αυτούς.

Μιλώ κι εξεγείρομαι. Πάει να πει δε μεγάλωσα ακόμα... Δεν πειράζει. Με όλα μου τα ελαττώματα, με όλες μου τις καλές στιγμές, είμαι ένας άνθρωπος που σκέφτεται, που αγωνιά, που δρα ασταμάτητα γι' αυτόν τον Λόγο που έλεγα στην αρχή. Γιατί πιστεύω πως η αλλαγή στον κόσμο δεν θα έρθει από τα Κόμματα κι από τους ηγέτες, αλλά από τους ψηφοφόρους. Την αλλαγή δε μας την προσφέρει κανείς, εμείς τη γεννάμε. Μ' αυτό που είμαστε. Εμείς οι δάσκαλοι είμαστε οι αγγειοπλάστες. Αλλά πρώτα πρέπει κι εμείς να αποκτήσουμε Αισθητική.

Αυτή την Αισθητική θα ήθελα να συναντήσω σ' αυτόν τον ιστότοπο. Να δω τους ζωγράφους να βάζουν τη δική τους πινελιά, να βάλω κι εγώ τη δική μου, να πλουτίσει ο πίνακας. Τρόποι διδασκαλίας, δράσεις, παιδαγωγικά, διδακτική, ερωτήματα, σκέψεις, αγωνίες, όλα να φανούν σ' αυτόν τον καμβά. Κι ο καθένας μας ας ακούσει τον άλλο, κι ας μιλήσει Η ΑΓΑΠΗ μέσα από μας. Η αγάπη των συναδέλφων προς τους συναγωνιστές, κι η αγάπη προς τα παιδιά και προς τον αυριανό κόσμο που εμείς ετοιμάζουμε, με τα ίδια μας τα χέρια, καθημερινά.

Με τα ίδια μας τα χέρια,

θυμηθείτε το.

Καλώς εσμίξαμε!
Στέλλα

Η διδασκαλία είναι μεράκι ...

Καθώς κάνουμε τα πρώτα μας βήματα στον φιλολογικό αυτό ιστοχώρο, που μόλις δημιουργήθηκε, ας έχουμε στο μυαλό μας ότι διδάσκοντας μαθαίνουμε και μαθαίνοντας διδάσκουμε...

Ο "Δημιουργικός Φιλόλογος" στοχεύει στο να ανοίξει ένα παράθυρο επικοινωνίας στο χώρο των "μάχιμων" φιλολόγων, αυτών δηλαδή που μπαίνουν καθημερινά στην τάξη και ενδιαφέρονται να βελτιώσουν το έργο τους.

Βασικός στόχος μας είναι η ανταλλαγή ιδεών, προτάσεων και πληροφοριών χρήσιμων, τόσο για την δουλειά μας στο σχολείο, όσο και για τις γενικότερες μελέτες μας. Η εργασία του φιλολόγου είναι επίπονη και πολυδιάστατη. Όσο καλά και να κατέχουμε ένα αντικείμενο, μία δεύτερη γνώμη, μία σκέψη ενός συναδέλφου μπορεί να εμπλουτίσει το μάθημά μας και να οδηγήσει σε γόνιμο προβληματισμό.


Ως μέλη του παρόντος ιστολογίου μπορούμε να θέτουμε ένα ερώτημα και να περιμένουμε απάντηση από όποιον έχει τη διάθεση και το χρόνο να το κάνει. Πιθανόν οι ανησυχίες μας να είναι κοινές και να γίνουν αφορμή για συζητήσεις.



Κάθε μέλος μπορεί να προσθέτει υλικό (ιδέες, ιστοσελίδες, λίστες βιβλίων, παρουσιάσεις με φωτογραφίες, διδακτικές προτάσεις, links για ενδιαφέροντα sites κ.ο.κ.) τόσο στο χώρο των αναρτήσεων, όσο και στον υπόλοιπο χώρο του ιστολογίου.



Περιμένουμε προτάσεις για συζητήσεις, σχόλια στα νέα βιβλία, ενημέρωση για ενδιαφέροντα πολιτιστικά δρώμενα στην πόλη μας (και στα σχολεία μας). Θα μπορούσαμε ίσως να πετύχουμε συνεργασίες ανάμεσα στους μαθητές μας κάποια στιγμή...

Κανένα μέλος δεν υποχρεώνεται να δημοσιεύσει κάτι αν δεν το επιθυμεί. Μπορεί απλώς να παρακολουθεί τις συζητήσεις. Η όλη ιδέα αυτής της συνεργασίας βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη των μελών, στην προσωπική σχέση και το κοινό μεράκι για την εκπαίδευση.

Είμαστε πρόσωπα και όχι γρανάζια ενός συστήματος. Αν το "σύστημα" της εκπαίδευσης είναι μία μηχανή, τότε σίγουρα χρειάζεται συνεχώς ανανέωση... Δεν υπάρχει τίποτε χειρότερο για το σχολείο από τους καθηγητές που επαναλαμβάνονται στείρα. Ας τολμήσουμε να κάνουμε κάτι που δεν έχουμε ξανακάνει! Ας μη φοβόμαστε το διαδίκτυο και τη χρήση του μέσα στις αίθουσες. Ας βγούμε από τα "καλούπια" που έχουμε φτιάξει για το μάθημα και για τη σχολική ζωή. Γιατί να μην δούμε το σχολείο ως ψυχαγωγία;

Είναι κρίμα τόσα δημιουργικά μυαλά να περιχαρακώνονται σ' ένα πλαίσιο αποστεωμένο! Οι φιλόλογοι αποτελούν για τον κόσμο μία τάξη "χαρτοποντίκων" με γυαλάκια και αυστηρό ύφος, που ζουν χωμένοι στα βιβλία και στις καταλήξεις των ρημάτων. Αφού δεν είμαστε έτσι, γιατί το δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα; Μας έρχονται ιδέες και συχνά τις απορρίπτουμε γιατί το "σύστημα" δεν τις αντέχει, γιατί είναι ουτοπικές.


Το σχολείο, όμως, χρειάζεται φιλολόγους με ανοιχτά φτερά.




















ΚΑΛΗ ΑΡΧΗ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΙ!!!